مفهوم شهود در اندیشه ی هانری برگسون

پایان نامه
چکیده

مفهوم شهود از جمله مفاهیم محوری در فلسفه است که به «آگاهی بی واسطه» تعریف می شود. برخی شهود را مفهومی ضدعقلانی و خارج از حیطه ی فلسفه دانسته اند، اما فیلسوفان نامداری از جمله افلاطون و دکارت و کانت و برگسون نیز قائل به آن بوده و شهود را یکی از طرق مهم وصول به حقیقت قلمداد کرده اند. در این جستار موضوع و مسایل اصلی تحقیق عبارت است از: مفهوم شهود در نزد هانری برگسون، نقش آن در تکوین اندیشه ی وی و ارتباطش با سایر منابع معرفتی، تاثیرات و تاثرات این اندیشه در قبال سایر مباحث فلسفه ی برگسون و نیز در قبال تلقی دیگر فیلسوفان از شهود. همچنین پایان نامه به نحو مجزا به بررسیسه عنصر معرفتی اساسی در برگسون، یعنی عقل، غریزه و شهود می پردازد و نحوه ی ارتباط آن ها را تبیین می کند. این پایان نامه مدعی است که شهود برگسون امری عقلانی و نقطه ی اتحاد دو منبع دیگر شناخت، یعنی هوش و غریزه است و زمانی حاصل می شود که این دو به خودآگاهی رسیده و متحد گردند. همچنین شهود برگسون آشکارا معطوف به زندگی است و هدف از آن اتحاد با حیات در طی فرآیندی خلاقانه است که این توجه به حیات نقشی محوری در تلقی برگسون از شهود دارد. همچنین در بخش های پایانی رساله، به بررسی شباهت ها و تفاوت های برگسون با برخی بزرگان فلسفه ی غرب پرداخته شده؛ بزرگانی چون افلاطون، فلوطین، دکارت، کانت ، هیدگر و هوسرل. و نیز رویکرد برگسون در قبال مکاتب مختلف فلسفی مانند ایدئالیسم و رئالیسم و تجربه گرایی و عقل گرایی و فلسفه ی تحلیلی و غیره مورد بررسی قرار گرفته ایت.

منابع مشابه

نسبت شهود و هوش در فلسفه‌ی برگسون

یکی از نقاط ابهام­برانگیز در فلسفه‌ی برگسون، نسبت میان هوش و شهود به عنوان دو منبع معرفتی انسان است. برگسون به دلیل تلقی خاص خود از جهان به عنوان امری پویا و سیال به دنبال روش معتبری برای دست­یابی به شناخت صحیح و خطاناپذیر است. در این مورد وی با در نظر گرفتن دیرند(استمرار) به عنوان حقیقت زمان نه­تنها شهود را برای کسب دانش کارآمد می‌داند، بلکه آن را تنها روش حقیقی دست­یابی به معرفت صحیح قلمداد م...

متن کامل

نظریه ی خاطره-زمان هانری برگسون و تأثیر آن بر روایت در سینمای معاصر ایران

مفهوم زمان و ماهیت آن، همواره چون معمایی تاریک و جذاب در برابر اندیشه ی آدمی رخ می نماید و سردرگمی و نیافتن پاسخی روشن برای این معما، دلیل جذابیت عامل زمان برای انسان ها بوده است. این مقاله قصد دارد تا علاوه بر تبیین و تحلیل مباحث معاصر در حوزه ی زمان و خاطره، به تأثیری که تأملات نظری جدید این حوزه بر روایت در سینمای مدرن ایران داشته، بپردازد.این پژوهش بر آن است که نشان دهد سینمای مبتنی بر خاطر...

متن کامل

نسبت شهود و هوش در فلسفه ی برگسون

یکی از نقاط ابهام­برانگیز در فلسفه ی برگسون، نسبت میان هوش و شهود به عنوان دو منبع معرفتی انسان است. برگسون به دلیل تلقی خاص خود از جهان به عنوان امری پویا و سیال به دنبال روش معتبری برای دست­یابی به شناخت صحیح و خطاناپذیر است. در این مورد وی با در نظر گرفتن دیرند(استمرار) به عنوان حقیقت زمان نه­تنها شهود را برای کسب دانش کارآمد می داند، بلکه آن را تنها روش حقیقی دست­یابی به معرفت صحیح قلمداد م...

متن کامل

تقریری از نظریه هنر هانری برگسون

فلسفه ی برگسون حلقه ای است میان فیلسوفان قرن نوزدهم و مکتب های فلسفی قرن بیستم. بعضی صاحب نظران فلسفه ی قرن بیستم فرانسه را پانوشتی بر فلسفه ی برگسون دانسته اند. ایده ی اصلی فلسفه ی برگسون تمایز قائل شدن میان زمان همگن (یا مکانی شده) و زمان ناهمگن (دیرند) است. دیرند در آثار اولیه ی برگسون زمان درونی فرد است و در آثار متأخر او کلید فهم تکامل. دامنه ی بحث در باب زمان در فلسفه ی برگسون به حوزه ی ع...

15 صفحه اول

بررسی ریشه ها و زمینه های تطبیق تفسیر زمان در اندیشه ی برگسون و ملاصدرا

در حال حاضر، برخی تفسیرهای تطبیقی در خصوص مقایسه‌ی تفسیر زمان در اندیشه‌ی برگسون و ملاصدرا انجام شده است. در این تفسیرها، عمدتاً به منظور بررسی نقاط اشتراک و افتراق فلسفه‌های آن‌ها درباره‌ی مسأله‌ی زمان، مقایسه‌هایی بین بحث شهود در فلسفه‌ی برگسون با نظریه‌های حرکت جوهری و اصالت وجود ملاصدرا انجام شده است. در این مقاله، کوشش شده تا با طرح نتایج حاصل از معنای شهود و حرکت جوهری و تأمل در مفاهیمی ‌م...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه فردوسی مشهد - دانشکده الهیات و معارف اسلامی شهید مطهری

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023